30/9/13

"Στον τόπο", Δημήτρης Νόλλας



Σε γενικές γραμμές η έννοια της πατρίδας με απασχολούσε πάντα. Συχνά -ίσως συχνότερα από ότι θα φανταζόμουν- νιώθω πως η τυχαιότητα της γέννησής μου σε αυτόν τον τόπο και αυτόν τον χώρο δεν μπορεί να με αφορά πάρα έμμεσα. Με λίγα λόγια νιώθω πως δεν ανήκω καν στον εαυτό μου, πως θα μπορούσα να ανήκω σε μια ολότητα τόσο ετερόκλητη και διαφορετική από μένα. Άλλοτε όμως το ότι γεννήθηκα στην Ελλάδα και κυρίως μιλάω και γράφω στα ελληνικά μοιάζει πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής μου, σχεδόν ο μισός εαυτός μου.

Οι ήρωες του Δημήτρη Νόλλα έχουν μια ξεκάθαρη ματιά σε αυτό το θέμα που στην αρχή μού φάνηκε τελείως διαφορετική από τη δική μου μπερδεμένη ψυχοσύνθεση. Στα διηγήματα της συλλογής με τον γενικό τίτλο «Στον τόπο», οι ήρωες μπορεί να τραβούν τα δικά τους πάθη, όμως σε γενικές γραμμές ξέρουν που ανήκουν και για αυτό μπορούν να αφεθούν και στους άλλους. Η γραφή του Νόλλα έχει μια καθαρότητα, χωρίς περιττές γιρλάντες και στολίδια. Αυτό είναι ταυτόχρονα το απωθητικό και το τραβηχτικό για έναν άνθρωπο σαν κι εμένα.

Στο «Μωρό στην αιώρα», ο Ρολάντο (ή Ρούλης), μουσικός στην πατρίδα του και στην Ελλάδα ασπριτζής, μοιράζεται με τον Αναστάση, τον Έλληνα, μια τρώγλη. Κι όταν βρεθούν στο σπίτι μιας φίλης τους που έχει παρατήσει το μωρό της σε μια γριά κι αυτό όλο κλαίει θα βρεθούν σε δίλημμα.

Στο προσωπικό μου αγαπημένο «Ένα κουλούρι στα δυο», ο Νεκτάριος, που ζει δέκα χρόνια με την Ανθούλα κι ας μην είναι παντρεμένοι, της εξηγεί πως τσακώθηκε με την αδελφή του για μια χούφτα χρυσαφικά της μάνας τους. Εκείνη όσο μοιράζεται το κουλούρι της μαζί του τού εξηγεί δυο-τρία πραγματάκια για τον ίδιο του τον εαυτό, έτσι που στο τέλος τον αναγκάζει να αναφωνήσει: «Ίσως για αυτό ζευγαρώνουν οι άνθρωποι. Για να έχουν κάποιον να τους φέρνει στα ίσα τους, να μην τρελαίνονται».

Στο «Μάτζικερτ» ένας Τούρκος μετανάστης στη Γερμανία απολογείται γιατί πέταξε τη Γερμανίδα γυναίκα του από το παράθυρο.

Στη «Νεκρή φύση» επί των υδάτων, ένας παρίας, ο Φώκιας, ζευγαρώνει τελικά.

Και στο ομώνυμο «Στον τόπο», ο Σήφης Κ. δεν μπορεί να ξεχάσει κείνη τη μέρα που αντάλλαξε τυχαία θέση με έναν συστρατιώτη και μια σφαίρα που προοριζόταν πριν λίγα δευτερόλεπτα για κείνον μπήχτηκε στο μέτωπο ενός άλλου.

Το βιβλίο του Δημήτρη Νόλλα είναι μικρό, 80 σελίδες όλες όλες, όμως αφήνει μια αίσθηση κάθαρσης ιδιότροπη. Δεν είναι πως σε τόσο λίγες σελίδες κατορθώνουν οι ιστορίες να ολοκληρωθούν -αυτό σπάνια συμβαίνει στα διηγήματα-, είναι πως σε αυτά τα στιγμιότυπα της ζωής των ανθρώπων συντελείται μια αλλαγή. Συμβαίνει αυτό που μέσα στη μοναξιά, στην κρίση ταυτότητας και σκοπού κάνει τον καθένα να νιώσει πως ανήκει· έστω και στον εαυτό του.


"Στον τόπο", Δημήτρης Νόλλας, εκδ. Ίκαρος, 2012, σελ.83 


* Το κείμενο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στις 14-5-2013 στο ηλεκτρονικό περιοδικό Bookstand 


2 σχόλια:

  1. Ανώνυμος1/10/13, 9:26 μ.μ.

    γεια συγνωμη αλλα θα ηθελα να σου επισημανω καποια κενα στην αναγνωσματα σου.δεν εχεις αναφορες καθολου σε μπουκοφσκι,κερουακ,καμυ,σκουρτη,μαγιακοφσκι,εσσε,μιλλερ,οργουελ,μανσετ,ιζζο[αυτοι οι 2 για να αλαξεις γνωμη για τα αστυνομικα].

    ΥΓ με ολο το θαρρος γιατι εισαι σε καλο δρομο
    ΥΓ σορυ για τα λαθη τοσα ξερουμε τοσα γραφουμε

    γεια χαρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Η αλήθεια είναι πω το μπλογκ το άνοιξα πριν πέντε χρόνια οπότε τα βιβλία που έχω διαβάσει πριν δεν αναφέρονται εδώ.

      Μπουκόφσκι και Κέρουακ έχω διαβάσει πολύ από την εφηβεία ως τα περίπου τα 25 μου. Μετά σα να τους ξεπέρασα.

      Ο Σκούρτης υπήρξε για πολλά χρόνια ο αγαπημένος μου Έλληνας συγγραφέας (κάτι για το οποίο μου έχουν γκρινιάξει πολλοί κατά καιρούς), έχω διαβάσει πολλά βιβλία του αλλά όχι όλα.

      Ο Καμί είναι από τους αγαπημένους μου, αγαπώ περισσότερο την Πανούκλα και όχι τον Ξένο που προτιμούν οι περισσότεροι.

      Έσσε διάβασα εκεί γύρω στα είκοσι μου, δεν μπορώ να σου πω πως τον τον συμπαθώ όλο. Τον θεωρώ άνισο.

      Όργουελ μιας και είμαι άνθρωπος της δυστοπίας δεν θα μπορούσα να μην έχω διαβάσει. Το 1984 είναι από τα λίγα βιβλία που έχω διαβάσει πολλές φορές και σε διαφορετικές φάσεις. Το ίδιο και τη φάρμα των ζώων.

      Μίλερ διάβασα σχετικά αργά, κάπου πριν τα 30. Έχω διαβάσει τους δυο τροπικούς και τον Κολοσσό του Μαρουσιού.

      Μάνσετ και Ίζζι δεν έχω διαβάσει τίποτις.

      Στο μπλογκ λείπουν φυσικά όχι μόνο αυτά αλλά και όλα τα άλλα αναγνώσματά μου ως τα 30... Κάποτε έλεγα πως σιγά σιγά θα μιλούσα και για αυτά. Αλλά τώρα πια νομίζω πως είναι αδύνατο. Οπότε οι αναρτήσεις θα ακολουθήσουν την ροή της αναγνωστικής μου καθημερινότητας.

      Διαγραφή