21/9/15

"Στρατιά", E.L.Doctorow



Σας έχω πει πως είμαι η Σκάρλετ Ο’ Χάρα; Έχω διαβάσει τόσες φορές ως παιδί το "Όσα παίρνει ο άνεμος" που ξέρω κάθε κουβέντα του ξεροκέφαλού της, κάθε κουρτίνα που έκανε φόρεμα. Πήρα την "Στρατιά" χωρίς να έχω ιδέα, απλά και μόνον γιατί είχα καιρό να διαβάσω Ντοκτορόου- βιβλία καινούργια δεν βγαίνουν πολλά και μια καλή μου φίλη το διάβαζε εκείνη τη στιγμή με βουλιμία. Ζήλεψα κοινώς. Και βρέθηκα να είμαι πάλι η Σκάρλετ. Μια μεταμοντέρνα Σκάρλετ βεβαίως, γιατί ο ίδιος ο συγγραφέας παραδέχεται πως η έμπνευση να γυρίσει στον Αμερικάνικο Εμφύλιο και τον στρατηγό Σέρμαν ήταν ο πόλεμος στο Ιρακ. 

Στην "Στρατιά" λοιπόν ο Ντοκτορόου δουλεύει με τον αγαπημένο του τρόπο, παίρνει ένα αποδεδειγμένο ιστορικό γεγονός και του αλλάζει τα πέταλα. Φανταστικοί χαρακτήρες, ιστορικά πρόσωπα, όλα μπλέκονται και δίνουν ένα μεγάλο ηχηρό μήνυμα: ο πόλεμος είναι μια αγριότητα, στην οποία όμως η ανθρώπινη φύση είναι εντελώς παράλογα συνηθισμένη.

Εκείνη τη στιγμή του φόβου, η μορφή του γιατρού καταγράφηκε ανεξίτηλα στο νου της Έμιλι. Ήταν ένας κοντός, καλοβαλμένος, που έμοιαζε ανέγγιχτος από το μακελειό γύρω του. Πάνω από το αμπέχονό του φορούσε μια λαστιχένια ποδιά και στο χέρι κρατούσε ένα ματωμένο πριόνι

Οι κεντρικοί χαρακτήρες του μυθιστορήματος είναι ο  Βρέντε Σαρτόριους, ένας σκληροτράχηλος γιατρός που μπορεί να ακρωτηριάσει γρηγορότερα από οποιονδήποτε άλλο, η Έμιλι Τόμσον, κοπέλα της καλής κοινωνίας του Νότου που τον ακολουθεί σε μια παρόρμηση μετά το θάνατο του πατέρα της και κάνει την νοσοκόμα του, η Περλ, μια λευκή νέγρα που είναι λέφτερη, ο Άρλι, ένας στρατιώτης του Νότου, και ο ίδιος ο Σέρμαν. Οι σκηνές του πολέμου είναι φρικαλέες, το θέμα της απελευθέρωσης των σκλάβων διερευνάται σε όλες τι δύσκολες πτυχές του και ο Πόλεμος είναι Πόλεμος, πλανάται πάνω από τα κεφάλια όλων, λογικών και παράλογων. 

Αγαπημένος μου χαρακτήρας η Περλ, η τολμηρή,  πανέξυπνη και γεμάτη συμπόνια δεκαπεντάχρονη λευκή νέγρα που συμβολίζει με ενάργεια όλη την τρέλα και τον παραλογισμό της δουλείας και του διαχωρισμού των ανθρώπων. Η Περλ είναι το σύμβολο του αντιρατσισμού, η μπάσταρδη γενιά της είναι όμορφη και λέφτερη. Η Περλ είναι το μέλλον. 

Αγαπώ την γραφή του Ντοκτορόου γιατί κατορθώνει να στηρίζεται στα ιστορικά γεγονότα και φτιάχνει αληθινή λογοτεχνία. Όχι όπως στα καθ΄ ημάς, όπου ιστορικό μυθιστόρημα σημαίνει ψευτοσυγκίνηση, κουρτινάκια και γλυκό του κουταλιού, αλλά όπως θα έπρεπε να είναι. Ιστορικό μυθιστόρημα για τον Ντοκτορόου σημαίνει χαρακτήρες, άνθρωποι που ψάχνουν μέσα από ένα συγκεκριμένο γεγονός ή ιστορική συγκυρία να ορίσουν τον εαυτό τους. 

Διάβασα τυχαία την στρατιά, χωρίς να την έχω στο πρόγραμμα. Και την αγάπησα. Ένας Ντοκτόροου που αγαπώ ακόμα. 


                                                                                      Κατερίνα Μαλακατέ

"Στρατιά", Ε.Λ. Ντοκτορόου, μετ. Ανδριάννα Καλφοπούλου, εκδ. Πόλις, 2010, σελ. 420











Υ.Γ. 42 Οι υποσημειώσεις είναι στο υποσέλιδο, κάτι πρωτόγνωρο για εκδόσεις Πόλις. Η έκδοση έχει κάποια ορθογραφικά και τυπογραφικά. Τον πρόλογο δεν τον διάβασα. 





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου